شنبه 15 مهر 1402 - 13:13

مؤلف:خسرو معتضد

ناشر: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، مرکز تحقیقات و پژوهشها

سال چاپ: 1383

توضیح کتاب:

مجلد نخست از این مجموعه، شرحی است بر ماجراهای مربوط به تاًسیس اولین اداره‌ی پلیس ایران در سال 1257 هجری شمسی و پیامدهای آن، نیز اولین نظام نامه‌ی وظایف پلیس در ایران، شکل‌گیری نخستین نهاد انتظامی مدرنیته‌ی کشور و اداره‌های پلیس بین‌المللی، هم‌چنین برخوردهای این اداره با جامعه. در ادامه نگارنده به حوادث همه سیاسی مانند انقلاب تنباکو، قتل ناصرالدین شاه، شکل‌گیری نظمیه پس از مشروطه اشاره کرده و سرانجام از انتخاب صاحب مضبان سوئدی، کودتای سوم اسفند 1299 و تاًسیس تشکیلات کل نظمیه سخن می‌راند.

مجلد دوم «يك‌صد سال فراز و فرود نيروهاي انتظامي» از سال 1300 تا 1330 يعني تا آغاز نخست‌وزيري دكتر محمد مصدق را شامل مي‌شود. مجلد سوم هم از سال 1330 تا 1357 را دربر مي‌گيرد و شرح حوادث از زمان كودتاي 28 مرداد تا انقلاب اسلامي است.

نیروهای انتظامی ایران طی بیست و هفت سال از مقطع زمانی 1330 تا 1357، مرحله دیگری از سیر تاریخی خود را پیمود که با پیشینه این نیروها تمایز بارز داشت.
در برهه 28 ماهه نخستین مقطع زمانی مزبور، جنبش ملی کردن صنعت نفت به مثابه یک رویکرد بزرگ فراگیر، موجی از حوادث سیاسی، تشنجات، بحران های اجتماعی، اعتصابات، توطئه های ایادی شرکت منحله سابق نفت انگلیس و ایران، کارشکنی های درباریان و نظامیان مرتجع از یک سو و تحریکات و خرابکاری های حزب توده از سوی دیگر، تشکیل احزاب سرسپرده بیگانگان چه روس، چه انگلیس و چه آمریکا، درگیری های دایمی پلیس با آبادی نامریی بحران سازان، شیرینی ملی شدن نفت را بر کام ملت ایران تلخ ساخت
گرچه نیروهای انتظامی ایران طی سال های 1329-1320 تا حدودی از نظر امکانات و وسایل و نیروی انسانی باز سازی و تقویت شده و فعالیت آموزشی آموزشگاه عالی شهربانی و نیز آموزشگاه پاسبانی ادامه داشت اما در مجموع پلیس در دوره 28 ماهه مزبور آمادگی رویارویی با بحران های سیاسی و اجتماعی بدان گستردگی را نداشت و غالبا به صورت منفعلانه و غافلگیر شده با حوادث روبه رو می شد.

عناوین جلدها

جلد اول یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی 1300 – 1257

جلد دوم یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی 1300 – 1300

جلد سوم یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی 1357 – 1300