چند شاهکار هنری فاخر در مجموعه نیاوران رونمایی شد
به گزارش روابط عمومی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران؛ آیین رونمایی از شاهکار قلم زنی اثر محمد مهدی باباخانی و 7 تابلوی فاخر تذهیب اثر داریوش جلیلیان با حضور دکتر مریم جلالی، معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و استاد آیدین آغداشلو (نقاش برجسته، گرافیست نویسنده و منتقد فیلم ایرانی)،مهندس سعید صبور.مدیر گروه هنری جوهر. اصحاب و اساتید حوزه هنر و فرهنگ، عصر روز چهارشنبه 24 بهمن ماه در تالار آبی مجموعه نیاوران برگزار شد.
آیدین آغداشلو بعنوان نخستین سخنران در این مراسم به تجلیل از اساتید خالق این آثار و تحلیل ویژگی های هنری این آثار ارزشمند پرداخت و گفت : «در جایی بودم که دیدم جوانان برومند و هنرمندان مشتاق را که چطور رشد میکنند و میبالند و اسباب سرافرازی ملتشان میشوند. بودن در میان این جمع و تماشای این حادثه دلپذیر برای بنده افتخاری است. طبیعتا من در مقدمه صحبتم باید به هنر گرانقدر هزاران ساله ایرانی اشاره کنم. هنری که هرچه انسان بیشتر در آن فرو برود جای بیشتری پیدا میکند و انگار انتها ندارد و عمقی ست بی نظیر و اینکه با نگاهی به تاریخ هنر 10000 ساله ایران یا کمتر ،اگر هنر جیرفت رو هم مدنظر بگیریم حداقل هنر ایران 7 هزار ساله است و اینکه آدمی چند و چونش رو بسنجد و به رمز و رازش پی ببرد که از کجا آمد چطور رشد کرد به کجا رسیده این یک مقوله بی حد و حصر و مقوله پایان ناپذیر است . وقتی که من کارم را شروع کردم و ادامه دادم و عشقم به این سمت منعطف شد، کمی که گذشت حسرت آغاز شد به اینکه بعدها چی میشود، من و هم نسلان من شاید با غرور نامربوطی فکر میکردیم که ما دیگر نسل آخریم و بعد از ما هنر چه خواهد شد، هنر به دست کی سپرده خواهد شد این خودبینی بود این نگاه غیر واقعی بود نگاه واقعی این بود که ما باید صبور باشیم و ببینیم که نسلها در پی هم خواهند آمد و علم هنر رو برافراشته خواهد داشت . البته در دورهای شاید من و هم نسل های من تا حدودی هم حق داشتیم هنر ایران بعد از گذشت قرن های باشکوه و پرافتخار از صد سال گذشته رو به نزول افتاده بود که سراسر آشفتگی بود و ما شاهد این شدیم که هنر با شکوه و متعالی ایران قدیم چطور به دست بازار و چطور به دست دورانی که معنا در مقابل یک معنای وسیعتر جهان غرب دارد رنگ میبازد و میترسد و این ترس در میان بسیاری از هنرمندان هم نسل من آشکار بارز بود که هنر یک جایی به انتها میرسد و شاید همین باعث میشد که من و ما فکر میکردیم بعد از ما چه خواهد شد.»
این نقاش و نویسنده با نگاهی به اوج و فرود هنر قلمزنی ایران در طول قرنها ادامه داد: در این جلسه صحبت من به جای کلیات منعطف می شود به صنایع فلزکاری و تذهیب، یعنی هنر تذهیب در کتاب آرایی قدیم ایرانی در هر دوی اینها ما شاهد یک مسیر بودیم .فرستاده بی نظیری که از دوره هخامنشیان و پیش از هخامنشیان ایلامیان و اقوام مختلف ایران زندگی میکردند در شمال ایران در غرب ایران در هزاره های پیش از میلاد تماشای اعتلای اینها بسیار شوق انگیز است که چطور این هنر رشد میکند و به درجات عالی میرسد. بنیان اقتصادی خیلی قوی پیدا میکند، حامی پیدا میکند. فلزکاری هخامنشیها، فلزکاری ساسانیها و بعد هنر فلزکاری بعد از ورود اسلام به ایران که فوق العاده وبینظیر است و شاهکارهای یگانهای در دوره سلجوقی، دوره تیموری و دوره صفوی خلق شد و بعد ما شاهد افت و ایستایی میشویم در همین دوره قرن یازدهم زمان شاه عباس استادان بزرگی هستند به نسبت استادان عصر تیموری و بنیان اینها درست است و افت و خیز دارند ولی بنیان شان سر جاست و افسوس وقتی که ما میبینیم بنیاد هنر متزلزل و بازاری میشود .
آغداشلو در وصف استاد محمد مهدی باباخانی گفت: من در ایام جوانی خودم هر چقدر که گشتم در میان استادان بزرگی که در اصفهان کار میکردند هنوز آن بارقه درخشش رو ندیدم . با خودم میگفتم من میتوانم تصویر بکشم ،نگارگری کنم ،خوش نویسی با قلمو انجام دهم ولی کار قلمزن ها چه کار دشواری است. ولی آرام آرام متوجه شدم نسل جدیدی در راه است، نسل جدیدی همچون آقای باباخانی که کارش در اینجا به نمایش شما در خواهد آمد عالیترین و بهترین نمونه استادکار تراز اول و بی نظیر که قادر است نه تنها با دستش بلکه با شعورش آینده هنر قلمزنی رو تضمین کند. هر کدوم از کارهایی که در اینجا رونمایی می شود کار دست نیست این کار شعور و حس آدمی است که در یک متنی قرار گرفته درست عمل کرده و او را به درستی به عمل آورده، دقت کنید ما تلفیقی رو میبینیم از بسیاری از جنبه های مختلف هنر قلم زنی گذشته از خطوط کوفی تا خطوط نستعلیق تا گل و بوته تا خطایی، من فکر کردم قصه ادامه داره هنر در راه است و هر تغییری که در این هنر شریف میشود با خاطر جمع خود رو به او سپرد چرا که از یک شعور متعالی سرچشمه میگیرد و این شعور فاخری است که همه هنرمندان بزرگ ایرانی داشتند.
این نقاش نامدار درباره آثار تذهیب استاد داریوش جلیلیان اینگونه توضیح داد: ایشان برای من یک کشف بود و هست وقتی که من کارهای تذهیب استاد جلیلیان را دیدم درک کردم بی نهایت ظریف به جز دست این شعور و غریزه است که هدایت می کند این معنای درونیست که هدایت میکند و چه شعوری است که با آثار تراز اول دوره قرن دهم هجری مو نمیزند همون ظرافت همون رنگ ها همون ترکیب ها و همون آرامش و ملایمت و شگفت انگیزی آثار قدیمی ایرانی را دارد. دست داریوش جلیلیان دست محمد مهدی باباخانی دست آسانی نیست ، این دست سالها و سالها زحمت کشیده سالها سالها با رنج و مشقت حرکت کرده در ظریف ترین در جذابترین و در ماندنی ترین شکل ها. برای من بسیار دلپذیر است که این دوره عمر خودم را شاهدی شکوفایی چنین هنرمندان و استادکاران باشم.
او تاکید کرد: در پاسخ سوالی که تاثیر هنر فاخر معاصر ایران و هنر فاخر داریوش جلیلیان و محمد مهدی باباخانی در هنر معاصر جهان چطور می تواند موثر باشد من اشاره کردم که بسنگی دارد به اینکه چطور عرضه بشود. چه کسی میخواهد این هنر را عرضه کند و چی کسی به نمایش بگذارد و چه کسی میخواهد پشتوانه ادبی و کتبی برای این فراهم کند، چه کسی میخواهد چند خط انگلیسی و فرانسه درباره اهمیت این آثار منتشر کند، پس لازمش مکالمه است و این مکالمه اگر منقطع بشود هیچ تاثیری نخواهد داشت.هر کدام از هنرمندان بزرگ کار خودشان را بلدن ولی اینکه کدام پاروزن هایی معنا را از این جزیره به آن جزیره حمل کنند بسیار اهمیت دارد.
آیدین آغداشلو در پایان ضمن تبریک به جامعه هنری و شکر گزاری بایت خلق این آثار ارزشمنذ گفت: من به همه تبریک میگویم اینجا واقعا درست نیست مسابقه ارتفاع قامت برگزار بشود اینجا ما به معنای کلی نگاه میکنیم به همه کسانی درست و خوب کار می کنند. من اثر آقای باباخانی و آثار استاد جلیلیان را دیدم و کار اساتید در این خلاصه میشود که استادان بزرگی ظهور کردند و میکنند و معنای خودشان رو به قیمتی اندک در اختیار ما می گذارند و افتخار بزرگی برای بنده است که میان اینها زندگی کردم و از این بابت شکرگزارم. من در 30 سالگی اصلا تصور نمی کردم که چنین عاقبت خوشی در راه خواهد شد و من خواهم دید و لذت خواهم برد و من جز شکرگزاری و جز مفتخر بودن و جز لذت بردن از این هنرمندان بزرگی که لطفشان معنای جهان را برای همه ما افزون کردند شکرانه دیگری ندارم که عرض کنم.
همچنین در این رویداد تک نوازی عود و قیچک توسط هنرمندان جوان و با سازی که توسط اساتید هنرمند باباخانی و جلیلیان تزیین شده اجرا شد و به ساز قیچک به عنوان ساز در معرض نابودی توجه گردید.
دکتر مریم جلالی دومین سخنران این رویداد بود و در پایان رویداد توسط وی و اساتید محمد مهدی باباخانی و داریوش جلیلیان از این آثار فاخر رونمایی و از استادان خالق این آثار هنری ارزشمند تجلیل شد.
این رویداد به همت مهندس سعید صبور.مدیر گروه هنری جوهر و با همکاری مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برگزار شد.