جمعه 1 ارديبهشت 1402 - 10:28
شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی (606-690 هجری قمری) شاعر و نویسنده پارسی گوی ایرانی در نظامیه بغداد که مهمترین مرکز علم و دانش جهان اسلام در آن زمان به حساب می آمد تحصیل کرد و پس از سفرهای بسیار به زادگاه خود، شیراز بازگشت و تجارب خود را به نگارش در آورد.
عنوان کتاب: گلستان سعدی
به کوشش محمد حسین تسبیحی
مترجم: ادوارد رهاتسک
جلد کتاب: مزین به هنر خاتم کاری
هدیه بانک ملی در سال 1348 خورشیدی
محل نگهداری: موزه کوشک احمدشاهی
شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی (606-690 هجری قمری) شاعر و نویسنده پارسی گوی ایرانی در نظامیه بغداد که مهمترین مرکز علم و دانش جهان اسلام در آن زمان به حساب می آمد تحصیل کرد و پس از سفرهای بسیار به زادگاه خود، شیراز بازگشت و تجارب خود را به نگارش در آورد. این شاعر گرانمایه در سال 655 ه.ق (1257 میلادی) زیباترین و لطیف ترین اشعار خود یعنی "بوستان" را در ده باب سرود و در آن به مهمترین مسائل اخلاقی و انسانی مانند عدل، احسان، عشق، تواضع، قناعت، شکر و توبه پرداخت.
او همچنین در سال 656 ه.ق (1258 میلادی) اثر دیگر خود یعنی "گلستان" را به رشته تحریر درآورد که آمیزه ای از نظم و نثر و مجموعه حکایاتی است که سعدی موضوع آن را تجربه کرده یا ساخته ذهن اوست. کتاب گلستان دارای یک دیباچه، 8 باب و 82 حکایت است: باب اول در سیرت پادشاهان/ باب دوم در اخلاق درویشان/ باب سوم در فضیلت قناعت/ باب چهارم در فواید خاموشی/ باب پنجم در عشق و جوانی/ باب ششم در ضعف و پیری/ باب هفتم در تأثیر تربیت/ باب هشتم در آداب صحبت.
حکایت های "گلستان" متناسب با موضوع، کوتاه یا بلند هستند. سعدی در "گلستان" از پرداختن تاریخ نگاری یا تذکره نویسی پرهیز کرده و فقط به بیان امور مربوط به زندگی و منش اشخاص پرداخته است. این اثر را می توان گزارش وی از جامعه زمان خود معرفی نمود که در آن اوضاع فرهنگی و اجتماعی مردم را به صورت واقعی به نمایش می گذارد.
شایان ذکر است "بوستان" و "گلستان" به عنوان کتاب های اخلاقی شناخته می شوند و علاوه بر فارسی زبانان، بر اندیشمندان غربی از جمله "ولتر" و "گوته" نیز تأثیرگذار بوده است. همچنین این دو کتاب در قرن چهاردهم میلادی از منابع اصلی تأثیرگذار بر شعرا و نویسندگان زبان و ادبیات ترکی بوده است.
این شاعر ایرانی تأثیر انکارناپذیری بر زبان فارسی نیز داشته به گونه ای که شباهت قابل توجهی بین فارسی امروزی و زبان سعدی وجود دارد. آثار او مدت ها در مدرسه ها و مکتب خانه به عنوان منبع آموزش زبان و ادبیات فارسی تدریس می شده و بسیاری از ضرب المثل های رایج در زبان فارسی از آثار وی اقتباس شده است.
ترجمه کتاب گلستان موجود در موزه کوشک احمدشاهی توسط "ادوارد رهاتسک" شرق شناس و مترجم اهل مجارستان انجام شده است. مزیت ترجمه این کتاب بر دیگر ترجمه های انگلیسی مقدمه و حواشی، شرح حال سعدی، آثار و معانی، مفاهیم لغات و اصطلاحات ادبی، عرفانی، فلسفی و دینی است.
تهیه و گردآوری: مریم فیضیاب شهریوری
با همکاری ناهید وهابی کاشانی