چهارشنبه 17 فروردين 1390 - 11:57

نام اثر: حوضخانه صاحبقرانیه (1301 ه.ق)
هنرمند: محمد غفاری (کمال الملک) (1319-1226 ه.ش)
ابعاد: 55.5 × 91 سانتیمتر
تکنیک: رنگ روغن روی بوم
محل نگهداری: کاخ موزه صاحبقرانیه

زندگینامه:

محمد غفاری معروف به کمال الملک از مشهورترین و پرنفوذترین شخصیت های تاریخ هنر معاصر ایران به شمار می آید. او در کاشان متولد شد، در نوجوانی به تهران رفت و در مدرسه دارالفنون، زیر نظر علی اکبرخان مزین الدوله آغاز به هنرآموزی کرد. ناصرالدین شاه به هنگام بازدید از این مدرسه کار او را پسندید و وی را به دربار فرا خواند. پس از مدتی شاه به او لقب «نقاشباشی و پیشخدمت حضور همایونی» داد. فعالیت او در نظر شاه مقبول افتاد و از این رو لقب «کمال الملک» گرفت بعد از کشته شدن ناصرالدین شاه، کمال الملک برای مطالعه به اروپا رفت. مدتی را در فلورانس، رم و پاریس گذرانید و در پاریس به رونگاری از آثار استادانی چون "رامبراند"، "تیسن" و ... پرداخت. در پایان با "هنری فانتین لاتور" آشنا شد. بعد از مدتی به عراق رفت و چندسالی را در آنجا گذرانید. بعد از مدتی به ملک شخصی خود در حسین آباد کوچید. در آنجا بر اثر حادثه ای از یک چشم نابینا شد. اما تا سال های آخر زندگانی به نقاشی ادامه داد.

سبک:

کمال الملک از همان آغاز فعالیت هنری اش، تمایلی قوی و آشکار به روش و اسلوب طبیعت گرایی اروپایی داشت. با توجه به پیشینه دویست ساله فرنگی سازی، ره آورد تازه صنیع الملک از اروپا، رواج حماسی در ایران و شیوع روحیه تقلید از پدیده های غربی در دربار ناصری، وجود چنین گرایشی در نقاشی کمال الملک منطقی بود. او به لحاظ فرهنگی، ذهنی و سابقه هنری، آمادگی رویارویی و احتمالاً بهره گیری از جنبش های امپرسیونیسم و پست امپرسیونیسم را نداشت. اما زیباشناسی کلاسیسیم رنسانس و سبک و اسلوب بغرنج هنرمندانی چون رامبراند را نیز به درستی درک نکرد. با این حال آکادمیک گرایی در او قوت گرفت. او اساساً چهره نگار و منظره نگار بود. کمال الملک با کوشش های خود در مقام نقاش و معلم، پاسخی متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی زمانه اش به ضرورت تحول هنری جامعه داد. بازتاب این کوشش ها در ذهن مردم، خصوصیات اخلاقی، نحوه زندگی و واقعه کور شدنش از او یک مرد افسانه ای ساخت.

آثار:

دورنمای صفی آباد، عمله طرب، حوضخانه صاحبقرانیه، منظره آبشار دوقلو، فالگیر بغدادی، دهکده مغانک، تک چهره صنیع الدوله، نیمرخ هنرمند، منظره کوه شمیران، طبیعت بی جان با گلدان و پرنده شکار شده، تکیه دولت، تک چهره سید نصراله تقوی، علیقلی بختیاری، پرده زرگر بغدادی، میدان کربلا.