سه شنبه 19 فروردين 1399 - 22:31

کومخ خراسان یا همان ساغر یکی از انواع کفش‌هایی است که در گنجینه این موزه نگهداری می شود. کومخ، نوعی کفش مخصوص است که جنس آن تیماج الوان و بیشتر در رنگ سبز است. شکل ظاهری کفش شبیه نعلین نوک برگشته است و رویه و کناره‌های کفش را با نخ‌های ابریشمی رنگی رودوزی و گلدوزی می‌کنند. کومخ شکلی خاص دارد تا جایی که به جرأت می‌توان گفت نظیر این طراحی در سبک‌های امروزی نیز دیده می‌شود. 

اما آنچه بیش از همه پای پوش های موجود در این موزه جلب توجه می‌کند وجود چاروق‌های متنوع است که متعلق به استان‌های گوناگون ایران است. این چاروق ها مربوط به استان‌های مختلفی نظیر: زنجان، خراسان و گیلان است. چاروق عبارت از پاپوش و پای افزاری است که از قدیم الایام مورد استفاده بوده و به اشکال مختلف تهیه و ساخته می‌شد و قسمت اعظم مواد اولیه آن در قدیم از چرم بوده است. چاروق کفش چرمی است که بند آن به ساق پا پیچیده می‌شود. چاروقی که مورد نظر ماست و هم اکنون در زنجان به صورت یک صنعت دستی ظریف ساخته و عرضه می‌شود. چاروق در گذشته نوعی کفش و پاپوش بوده که از چرم ساخته می‌شد و در روستاها بیشتر چوپانان از آن استفاده می‌کردند. این نوع کفش اغلب بدون پاشنه و دارای تسمه‌هایی بود که به ساق پا می‌پیچید. در سال‌های اخیر نیز در زنجان نوعی از چاروق ساخته می‌شود که رویه آن از چرم قرمز رنگی است که دباغ‌های زنجان با دست عمل می‌آوردند. این نوع چاروق بدون تسمه و بند با نوک عقابی برگشته است.

چاروق دوزی از خیلی قدیم متداول بود و کشاورزان خودشان آن را از چرم خام درست می‌کردند ولی بعدها چرم پخته به کار گرفته شد، اما به شکل امروزی شاید کمتر از صد سال است که تولید می‌شود. شهر باستانی ماسوله هنوز هم چاروق‌های سنتی را در کارنامه کاری خود دارد. این چاروق‌ها دارای جنس چرم و بندهای بلند هستند. چاروق‎های استان گیلان به خاطر بارندگی در این بخش دارای دیواره بلندتری هستند تا از نفوذ آب به داخل پیشگیری کنند.

 گردآوری: شیده عظیمی