دوشنبه 3 مهر 1391 - 15:06
جنبش ساز زهی ترکیه از منشا مدرن است. در اواخر قرن 20 توسط علی زین العابدین اختراع شد. ساختار آن به ساز عود خاورمیانه و بانجو آمریکایی شباهت دارد دو رشته ای بودن سیم ها و تنظیم آن شبیه به ساز عود می باشد، اما در ظاهر شبیه به کاسه فلزی بانجو که سبب تشدید کننده صدا میگردد. این ساز در زمان آتاتورک به نام مخترع آن به تصویب رسید و به عنوان سازی جایگزین عود کلاسیک پرهزینه روانه بازار شد. و هنوز هم در ترکیه رواج دارد و طیف گسترده ای از سازهای سنتی ترکیه است. ساز جنبش طی سفر رضا شاه (بنیانگذار سلسله پهلوی) به ترکیه، توسط مخترع ساز، "علی زین العابدین" در تاریخ پنجم تیر ماه 1313 در یک مهمانی با حضور آتاتورک به شاه ایران هدیه شده است. بدنه این ساز با صدف تزئین شده است و منقوش به پرچم ایران و ترکیه می باشد. مخترع این ساز در پشت ساز چنین نوشته است: "استانبول، 26 حزیران 1934، در ضمن تشریف فرمایی علاحضرت شهریاری که دل ها را مفتون فرموده اند این کمترین هدیه (جنبش) نام را که اختراع خود فدوی است تقدیم خاک پاک همایون شاهنشاهی می نمایم." هم اکنون این ساز نایاب در کوشک احمدشاهی در معرض دید قرار دارد. گردآوری و تنظیم: زینب رادان