چهارشنبه 20 شهريور 1398 - 10:31

عنوان کتاب: فرمان حضرت امیرالمؤمنین به مالک اشتر

 نام کاتب: عبداله بن علی پناه ارباب اصفهانی (خوشنویس سده چهاردهم هجری قمری از خوشنویسان شهر اصفهان بوده است.)

  نوع اثر: خطی

 نوع خط: نسخ

سبک خط: ایرانی

درجه خط: خط خوش

نام مذهب: عبدالله ارباب

شیوة نگارشی: دفتری و مجدلی

تزئینات: تذهیب

زبان کتاب: عربی

نوع و جنس کاغذ: کاغذ مقوایی الوان

تعداد صفحات کتاب: ۲۴ صفحه

قطع و ابعاد اثر: قطع ربعی؛ 18.5*11.5 سانتی متر

نوع جلد اثر: مقوایی

تاریخ کتابت: 1371 هجری قمری

عنوان کتاب: فرمان حضرت امیرالمومنین به مالک اشتر

نوع اثر: خطی

نوع خط: نسخ

سبک خط: ایرانی

زبان کتاب: عربی

شیوة نگارشی: دفتری و مجدلی

دانگ قلم: کتابت خفی

درجه خط: خط خوش

نام کاتب و تاریخ کتابت: عبداله ارباب؛ ۱۳۷۳ هجری قمری

نام مذهّب تزئینات درون متن صفحات افتتاح کتاب: خود کاتب، عبداله ارباب

نوع کاغذ: کاغذ کشمیری الوان

تعداد صفحات کتاب: 30 صفحه

محتوای اثر: فرمان حکومت داری مصر به مالک اشتر

قطع و ابعاد اثر: قطع نیم ربعی؛ 15*10.5 سانتی متر

نوع جلد اثر: مقوایی با پارچه تافته ختایی سبز رنگ

محتوای اثر: فرمان حکومت داری مصر به مالک اشتر (متن این کتاب شامل سخنان حضرت امیرالمومنین علی (ع)، زمانی که مالک اشتر نخعی از یاران خود را به امـارت مصـر منصـوب نمـود و بـه او فرمـانی در قالـب یـک نامه نوشت. این نامه بی تردید از مهمترین اسناد سیاسی حقوق اسلامی و خصوصاً شعبه شیعی آن است.)

اولین نسخه کتاب در سال 1371 هجری قمری نوشته شده و نسخه دوم آن به قلم همین هنرمند در سال 1373 هجری قمری بازنویسی شده است.

این آثار به مناسبت فرا رسیدن عید سعید غدیر خم در شهریور ماه 1398 در موزه کتابخانه اختصاصی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران به نمایش در آمد.

متن نامه

به نام خداوند بخشاینده مهربان این فرمانی است از بنده خدا، امیرالمؤمنین، برای مالک اشتر نَخَعی رحمه اللّه زمانی که او را به امارت مصر و مناطق تابعه آن انتخاب نمود و این برنامه به وقتی بود که کار حاکم مصر محمد بن ابوبکر در آشفتگی قرار داشت. این عهدنامه طولانی ترین عهدنامه و از جهت دربرداشتن خوبی ها جامع ترین آنها است. دستور داد تا مالیات های آن را جمع کند  و با دشمنش جهاد نماید و به اصلاح اهلش برخیزد و شهرهایش را آباد سازد. او را فرمان می دهد به تقوای الهی، و مقدم داشتن طاعت خدا، و پیروی آنچه را که خداوند در کتابش از واجبات و سنّت های خود امر فرموده....

مالِک اَشتَر (مالک بن حارث نخعی) از جنگاوران و از حامیان علی بن ابی‌طالب بود و ملقب به الاشتر بود. وی بر اثر ضربه شمشیر در جنگ یرموک در سال ۱۵ هجری/۶۳۶ میلادی از ناحیه چشم آسیب دید و از اینرو وی را «اشتر» می‌گفتند. سال تولد او به درستی مشخص نیست. مالک از طایفه بنی نخع بود که شاخه‌ای از قبیله مذحج در یمن محسوب می‌شوند و در یمن نیز به دنیا آمد.