فرش مشاهیر یکی از زیباترین و ماندگارترین فرش‌های جهان است که با 109 تن از پادشاهان ایران، 56 تن از مشاهیر جهان و 16 تصویر از حجاری‌های مربوط به دوره‌ی ساسانی و هخامنشی طراحی شده است.

مساحت این فرش 18 متر مربع است و در تاریخ 1299 خورشیدی توسط حسن خان شاهرخی، طراحی و به دست استاد علی کرمانی بافته شده است. حاشیه‌ی این فرش اقتباس از کتاب «عجم» تالیف فرصت‌الدوله شیرازی است، و هم‌چنین در متن فرش هم نمونه‌هایی از این کتاب سود برده شده، و نام افراد هم در کنار آن قید شده است. در قسمت تحتانی متن فرش هم عکسی از شاه قاجار احمد شاه نقش بسته است.

این فرش هم اکنون در کاخ اختصاصی نیاوران در معرض نمایش عموم قرار دارد.

 

متن فرش به دو دسته تقسیم شده است؛

در متن وسط که به صورت بیضی است؛ بعضی از مشاهیر طراحی شده‌اند؛ اما در فضای وسط فرش کمتر جنبه‌ای از تاج و تخت سلطنتی دیده می‌شود؛ و طراح فضای حاکم بر وسط فرش را شاعرانه و با نقوش گیاهی طراحی کرده است.

در متن اطراف بیضی هم نقوش سلاطین و شاهان را مشاهده می‌کنیم که کاملا فضای سلطنتی است؛ و این موضوع از نحوه‌ی نشستن، طراحی لباس، تاج‌های سلطنتی که بر سر دارند، و سایر موارد کاملا مشخص است.

در طراحی این فرش پرسپکتیو کاملا رعایت شده و طراحی اندام‌ها و فیگورها با مهارت تمام صورت گرفته است. در طراحی قسمت بالای فرش از ستون‌های دوره‌ی هخامنشی استفاده شده است؛ ضمن این‌که تخت‌های پادشاهی هم طراحی شده که گویا پادشاهان بزرگ‌تر و مسن‌تر در آن قسمت بر تخت نشسته‌اند.

در حاشیه‌ی فرش هم برخی از حجاری‌های هخامنشی و ساسانی را شاهد هستیم که عناوین اصلی آن عبارتنداز:

• پیروزی شاپور یکم بر والرین: مربوط به دوره‌ی ساسانی-نیمه‌ی دومسده‌ی سوم میلادی و نیشابور است.
• حمله‌ی شیر به گاو: تخت جمشید- دوره‌ی هخامنشی- یکی از معروف‌ترین نقش‌های تخت جمشید است.
• اردشیر بابکان در حال گرفتن حلقه‌ی شاهی از اهورا مزدا: الگوی اصلی این طرح تصویری است که فرصت‌الدوله‌ی شیرازی از رستم کشیده است.
• مهار شیر توسط قهرمان پارسی: دوره‌ی ساسانی- کاخ تچر- تخت جمشید- این نقش کاملا نقشی نمادین است.
• موجود بالدار: هخامنشی- پاسارگاد- در این‌جا موجودی چهار بال مشاهده می‌شود که در نقش اصلی و در پاسارگاد، تاجی بر سر دارد که مصری است؛ ولی در فرش تاج طراحی نشده است.
• گاو بالدار با سر انسان: خورس آباد- دوره‌ی سارگون دوم- این نقش برگرفته از دروازه‌های کاخ‌های آشوری است.
• نبرد پهلوان با گریفین: هخامنشی- تخت جمشید- کاخ صد ستون- پادشاهی را نشان می‌دهد که در حال نبرد با حیوان ترکیبی از شیر و عقاب است.
• بهرام یکم در حال گرفتن حلقه‌ی شاهی از اهورا مزدا: ساسانی- بیشابور- تصویری از شاه و اطرافیانش که در سه ردیف بر سنگ حجاری شده‌اند.
• پیروزی شاپور یکم: ساسانی- دارابگرد فارس- این تصویر پیروزی شاپور یکم ساسانی بر رومیان را نشان می‌دهد که سوار بر اسب است.

اسامی پادشاهان و سلاطین متن فرش

1.        کیومرث
2.       سیامک
3.       هوشنگ
4.       طهمورث
5.       جمشید جم
6.       ضحاک
7.       فریدون
8.      ایرج
9.       سلم
10.      تور
11.      منوچهر
12.     افراسیاب
13.    زاب
14.    گرشاسپ
15.    کیقباد
16.     کیکاوس
17.    کیخسرو
18.    لهراسپ
19.     گشتاسب اول
20.     اردشیر
21.     همای
24.    دارای سیم
25.   اسکندر کبیر
26.    اشک اول
27.   تیرداد اول
28.   اردوان اول
29.    فراآتس
30.    فرهاد اول
31.    مهرداد اول
32.   فرهاد دوم
33.   اردوان دوم
34.   مهرداد دوم
35.   اشک دوم
36.   سیناتروک
37.   فرهاد سیم
38.  مهرداد سیم
39.   اُرُد اول
40.    فرهاد چهارم
41.    فرهاد پنجم
42.   اُرُد دوم
43.   وانان یکم
44.   اردوان سیم
45.   واردان
46.    گودرز
47.   انوش دوم
48.  بلاش اول
49.   فیروز
50.    خسرو
51.    بلاش دوم
52.   بلاش سیم
53.   بلاش چهارم
54.   اردشیر بابکان
55.   شاپور اول
56.   هرمز اول
57.   بهرام اول
58.  بهرام دوم
59.   بهرام سیم
60.     نرسی
61.     هرمز دوم
62.    شاپور ذوالاکناف
63.   اردشیر دوم
64.   شاپور سوم
65.   بهرام چهارم
66.    یزدگرد
67.   بهرام گور
68.   یزدگرد دوم
69.    هرمز سیم
70.    فیروز
71.    بلاش
72.   قباد اول
73.   انوشیروان دادگر
74.   هرمز چهارم
75.   خسرو پرویز
76.   قباد دوم
77.   اردشیر سوم
78.  شهربراز
79.   پوران دخت
80.    مهیندخت
81.    فرخزاد
82.   یزدگرد سیم
83.  یعقوب لیث
84.  منصور بن عبدالملک
85.  ناصرالدین سبکتکین86.   محمود سلطان
87.  مسعود سلطان
88.  طغرل سلجوقی
89.   محمدسلطان شاه
90.     چنگیزخان
91.     هلاکوخان
92.    امیر تیمور گورکان93.   شاه اسماعیل
94.   شاه طهماسب
95.   شاه عباس بزرگ
96.    شاه عباس ثانی
97.   شاه سلیمان
98.   شاه سلطان حسین
99.    شاه طهماسب ثانی100.   نادرشاه افشار
101.   کریمخان زند
102.  محمد حسنخان
103.  آقامحمدخان
104.  فتحعلی شاه105.    محمدشاه
106.     ناصرالدین شاه
107.    مظفرالدین شاه
108.    محمدعلیشاه
109.   احمدشاه


اسامی مشاهیر جهان (قاب بیضی شکل)
 

1.        حضرت موسی موشه (ع)(بزرگترین پیامبر قوم یهود)
2.       حضرت سلیمان(ع)(مقتدرترین و ثروتمندترین پادشاه و پیامبر بنی اسرائیل)
3.       رومولوس (بنیانگذار و نخستین پادشاه رم)
4.       کنفسیوس(بزرگترین متفکر دوره باستانی چین)
5.       ناخوانا
6.       ناخوانا
7.       ناخوانا
8.      سقراط (فیلسوف بزرگ یونانی اهل آتن)
9.       اسکندر کبیر(بزرگ‌ترین امپراتوری‌دنیای باستان، یکی موفق‌ترین فرماندهان نظامی در سرتاسر تاریخ)
10.      ناخوانا
11.      ناخوانا
12.     قیصر سزار(دیکتاتور و رهبر نامدار سیاسی و نظامی جمهوری روم(۴۴سال پیش از میلاد))
13.    تراژان (سیزدهمین و مشهورترین امپراتور امپراتوری روم )
14.    کلویس (نخسین پادشاه فرانسه)
15.    کنستانتین (امپراتور رم، مسیحیت را مذهب رسمی اعلام کرد)
16.     ناخوانا
17.    ناخوانا
18.    حضرت عیسی (ع) (آخرین پیامبر از پیامبران بنی اسرائیل)
19.     عمر (خلیفه دوم از خلفای راشدین)
20.     ناخوانا
21.     شارلمان (موسس امپراتوری مقدس روم ،پدر کشورهای فرانسه و آلمان)
22.    هارون الرشید (پنجمین و نام آورترین خلیفه عباسی)
23.   ناخوانا
24.   ناخوانا
25.   ناخوانا
26.    چنگیزخان (موسس دولت مغول و سردار و فاتح معروف جنگی)
27.   لوئی نهم (معروف به لوئی قدیس،پادشاهی مقتدر و در عین حال پرهیزگار)
28.   گیوم تل (قهرمان تاریخی سوئیس در قرن چهاردهم)
29.    ادوارد سیم (یکی از موفق‌ترین فرمانروایان انگلیسی،او بار دیگر قدرت را به خاندان سلطنتی باز گرداند و پادشاهی انگلستان را به یکی از کارآمدترین قدرت‌های نظامی اروپا بدل ساخت)
30.    ناخوانا
31.    ناخوانا
32.   شارل جسور
33.   کریستف کلمب (سوداگر و دریانورد اهل جنُوا در ایتالیا بود که بر حسب اتفاق قاره آمریکا را کشف کرد)
34.   ناخوانا
35.   ناخوانا
36.   ناخوانا
37.   لوئی دهم (پادشاه ستیزه جوی فرانسه1314-1316)
38.  ناخوانا
39.   ناخوانا
40.    ناخوانا
41.    فرانسوا اول(پادشاه فرانسه از 1515 اولین رهبر دوره رنسانس فرانسه)
42.   ناخوانا
43.   ناخوانا
44.   هانری چهارم (نخستین پادشاه از دودمان بوربون ۱۵۸۹ معروف به هانری بزرگ )
45.   ناخوانا
46.   ناخوانا
47.   ناخوانا
48.  ناخوانا
49.   ناخوانا
50.    لوئی چهاردهم (مقتدرترین پادشاه فرانسه)
51.    ناخوانا
52.   شارل دوازدهم (یکی از نیرومندترین امپراتوران امپراتوری مقدس روم در سده‌های میانه)
53.   فردریک دوم
54.   ناخوانا
55.   ژرژ واشنگتن (از رهبران انقلاب امریکا و نخستین رئیس‌جمهور آمریکا)
56.   ناپلئون(بزرگ ترین فرماندهان نظامی تاریخ و امپراتور فرانسه)

فرش مشاهیر/ بافت راور کرمان/ نخ و پشم/ 80 رج/ ابعاد 38/3 * 30/5 متر