سمینار نقش جامعه مدنی در مقابله با قاچاق اموال تاریخی با هدف ارتقای آموزه‌ها، دانش و آگاهی سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه میراث‌فرهنگی در زمینه مبارزه با جرایم مربوط به اموال تاریخی و فرهنگی است ازصبح امروز (18 شهریور) در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران این سمینار یک روزه با همکاری مرکز مبارزه با قاچاق و جرایم سازمان ملل متحد(UNODC) و با حضور نمایندگان تشکل‌های مردم‌نهاد حوزه میراث‌فرهنگی و در قالب سه پنل تخصصی آموزشی اهمیت و ضرورت مقابله با قاچاق اموال تاریخی، نقش سمن‌ها در مقابله با قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و بررسی چالش‌ها و راهکارهای مرتبط با مقابله با قاچاق کالا و بازپس‌گیری اموال تاریخی برگزار شد.
دکتر سعید شیرکوند، معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی، لیک بون وات، نماینده دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در ایران، استر لاروش، مدیر و نماینده دفتر یونسکو در ایران، صفت شمیرانی، هماهنگ کننده و مدیر برنامه دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در ایران دکتر محبی، رییس مرکز خدمات حقوق بین الملل نهاد ریاست جمهوری، دکتر هروی، نماینده مجلس و رییس فراکسیون تاریخ و توسعه گردشگری، سرهنگ کربلایی، فرمانده یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی و غنمی، مدیر کل دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی از جمله سخنرانان این سمینار بودند.
دکتر رمضانی، مدیر کل دفتر امور مجامع و تشکل های مردم نهاد، عارف نیا، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و دکتر نظری، مدیر کل دفتر ثبت آثار سازمان دیگر سخنرانان این نشست بودند.
به گفته کارشناسان دو دسته از عوامل همواره محرک اصلی افراد برای وقوع پدیده قاچاق اشیاء عتیقه است، علل داخلی و عوامل خارجی که خارج از مرزهای کشور وجود دارند و تأثیرات آنها باعث وقوع یا تشدید حفاری‌های غیرمجاز و قاچاق اشیاء تاریخی می‌شود.
وجود بازارهای مشتاق آثار فرهنگی ایران در خارج از کشور و راهیابی آسان باندهای قاچاق به کشور، آزادی معاملات اموال فرهنگی خارجی در حقوق ملی کشورها که میل به جمع‌آوری عتیقه از هر طریق را ایجاد می‌کند، وجود موزه‌ها و مجموعه‌های خصوصی در جهان که خریدار آثار کهن شرق از جمله ایران هستند، از مهمترین عوامل خارجی در بروز این پدیده است.
همچنین از جمله عوامل داخلی که به وقوع جرایم مربوط به میراث فرهنگی منجر می‌شود می‌توان به ضعف اقتصادی مردم مناطقی که بیشترین آمار سرقت و حفاری‌های غیرمجاز مربوط به آنها است اشاره کرد.
سودآوری تجارت این اموال، ضعف آگاهی عمومی از ارزش‌های میراث‌فرهنگی و اینکه نابودی هر اثر فرهنگی به شکلی صدمه‌ای جبران‌ناپذیر به هویت ملی کشور وارد می‌کند از دیگر عوامل داخلی دخیل در این وقایع است.
برهمین اساس گستردگی منابع غنی فرهنگی تاریخی در کشور و کمبود نیروی انسانی و منابع مالی منجر به ناشناخته باقی‌ماندن بسیاری از این اماکن و سودجویی قاچاقچیان شده است؛ از اینرو استفاده از توانمندی‌های تشکل‌های مردم‌نهاد در ساماندهی و آموزش افراد برای جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز و قاچاق عتیقه‌جات و اموال تاریخی به عنوان نیروهای مردمی، یکی از برنامه‌های جدی سازمان میراث فرهنگی و دفتر امور مجامع است.
ارتقای توانمندی‌ها و بهره‌مندی از ظرفیت سمن‌ها با ارائه آموزش‌های کاربردی، آگاهی افزایی و فرهنگ‌سازی در حوزه مبارزه با جرایم مربوط به اموال تاریخی از اهداف خاص این سمینار بود.