تلگرافخانه صاحبقرانیه
يکشنبه 22 خرداد 1401 - 13:12
اسناد تاریخی گویای آن است که پس از امضای فرمان مشروطیت، متن فرمان مبنی بر اعلام تشکیل مجلس در تهران برای انجام اصلاحات، از کاخ صاحبقرانیه به حکومت کردستان تلگراف می شود.
سندی در کاخ موزه صاحبقرانیه است که نشان از وجود تلگرافخانه در در این کاخ در دوره قاجار می دهد. در توضیح این سند تاریخی آمده است: «شاهزاده نصرالله‌خان تلگرافچی مخصوص که در توی اطاق تلگرافخانه صاحبقرانیه بر سر دستگاه روی صندلی بخواب‌رفته. دهم محرم سنه 1312 یونت‌ییل»
در منابع تاریخی نقل‌های متفاوتی در خصوص آمدن دستگاه تلگراف به ایران وجود دارد. مسئله آمدن تلگراف به ایران در دوره ناصرالدین‌شاه و آمدنش به کاخ ییلاقی هم اینچنین نقل شده‌است: ناصرالدین شاه قاجار بعد از اختراع تلگراف، با گذشت تقریباً ده سال از راه‌اندازی آن در اروپا، دستور داد خطی برای ارتباط تلگرافی در ایران نیز راه‌اندازی شود. قراردادهای متعددی با کشورها و دول مختلف برای اتصال و چگونگی بهره‌برداری خطوط تلگرافی بین ایران و کشورهای دیگر و بین شهرها منعقد گردید.
در روزنامه وقایع اتفاقیه آمده‌است: "در روز 27 اسفند سال 1236 هجری‌شمسی، نخستین پیام توسط تلگراف از مدرسه دارالفنون به کاخ ییلاقی ناصرالدین‌شاه ارسال شد." دکتر منوچهر ستوده نیز در کتاب «جغرافیای‌تاریخی شمیران» می‌نویسد: "در سال 1274 قمری در اوایل تابستان در کاخ نیاوران نخستین دستگاه تلگراف با تشریفات و جشن مفصلی به کار افتاد."
علیقلی‌میرزا اعتضادالسلطنه -عموی ناصرالدین‌شاه- متصدی تأسیس تلگراف بود و اولین مخابره تلگرافی از قصر سلطنتی به کاخ نیاوران انجام شد و مفاد آن عرض تبریک اتابک‌اعظم به حضور ناصرالدین‌شاه بود. ناصرالدین‌شاه هم جشنی به همین مناسبت در کاخ نیاوران برگزار کرد. گویا عباسعلی‌خان دنبلی هم اولین ایرانی بود که زبان مورس را یاد گرفت و نخستین‌بار نسبت به ارسال پیام از طریق تلگراف اقدام کرد.