يکشنبه 22 خرداد 1401 - 12:55

صاحبقرانیه تفرجگاه تابستانی شاه قاجار بود که در این اتراقگاه حوادثی گاه به گاه پیش می آمد و نامش را بر زبان ها جاری می ساخت. از آن دسته اند حادثه ترور نافرجام ناصرالدین شاه که سبب اعدام عاملانش در ورودی باغ شد.  روزنامه وقایع اتفاقیه در شماره های متعددی به شرح ماجرای سوء قصد به شاه می پردازد. دکتر منوچهر ستوده هم به نقل خاطراتی از "مادام دیولافوا" در سفرنامه خود از این سوء قصد می نویسد. از مطالعه اسناد تاریخی این برهه تاریخی، زمان وقوع این حادثه را ماه ذی القعده 1268 قمری می دانند. ناصرالدین شاه در راه بازگشت شکار به نیاوران بود و جلوتر از ملتزمین می رفت که ناگاه سه نفر از خارستانی بیرون آمده و با شتاب به طرف او دویدند، در حالی که یکی عریضه به شاه می داد، دیگری خود را به اسب شاه رسانیده، طپانچه ای به طرف او خالی کرد و نفر سوم هم با طپانچه بی محابا به جلو دوید، اما تیر او نیز به خطا رفت. فقط چند ساچمه، کمی بازوی شاه را خراش داد و اتفاق خاصی برای او نیفتاد. ناصرالدین شاه را به قصر بردند. ملتزمین به دنبال دستگیری سوء قصد کنندگان رفته و عده ای را در تهران دستگیرکرده که قره العین در میان دستگیرشدگان بود. ضاربین از جماعت بابیه فارس بودند که دستگیر شده و اعدام شدند.

دکتر ستوده نقل کرده است که حمله بابی ها به ناصرالدین شاه درست در کنج جنوبی این باغ که ابتدای خیابان حصاربوعلی است اتفاق افتاد. بعد از این واقعه ناصرالدین شاه در قصر نیاوران ماند تا هیجدهم ماه ذیقعده که به ارگ سلطانی دار الخلافه تهران رفتند.

ترور نافرجام ناصرالدین شاه باعث پرآوازه شدن این قصر گشت و در خاطره تاریخ یک برگ به وقایع آن اضافه شد.