سه شنبه 10 شهريور 1394 - 16:00

همزمان با برگزاری جشنواره "کودک، نوجوان و ادبیات کلاسیک"، تصاویری از تمامی صفحات لیتوگرافی دو جلد کتاب "اودیسه به تصویرگری مارک شاگال"  در موزه جهان نما مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران در معرض دید قرار می گیرد.

به گزارش روابط عمومی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران در این نمایشگاه که با هدف نمایش ادبیات کلاسیک برون مرزی برپا می شود، منتخبی از تصاویر کتاب اودیسه اثر شاعر یونانی هومر که توسط هنرمند روسی تبار مارک شاگال تصویر گری شده است و متعلق به مخزن موزه کتابخانه اختصاصی نیاوران است به نمایش گذاشته می شود.

کتاب یاد شده در دوجلد در سال 1974 میلادی در کارگاه لیتوگرافی (Fernand Mourlot) در 250 نسخه  در شهر  پاریس به چاپ رسیده است.   

ادبیات یونان باستان را تنها با آثار حماسی هومر، شاعر و داستانسرای نابینایی که در قرن هفتم و هشتم پیش ازمیلاد می زیسته بررسی می کنند؛ هر چند که یونان آن روز دارای ادبیات منظوم، سروده های مذهبی توأم با موسیقی، بدیهه سرایی، شعر غنایی و مراثی نیز بوده است. هومر در عین اینکه نابینا بود توانست سپیده دم تاریخ حیات یونان را در دو اثر ماندگار خود به نامهای  «ایلیاد» و «اودیسه» چنان ترسیم کند که تا به امروز تازه و شاداب بماند.

داستان ایلیاد به دوران شگفتی «می سن» و برتری آن دوران مربوط میشود و موضوع آن لشکر کشی «آگاممنون» پادشاه مقتدر«می سن» به «تروا» است. اودیسه نیز زمان صلح و بازگشت قهرمانان را از جنگ تروا نشان می دهد.

 کتاب اودیسه شامل 24 سروده است. به عقیده یونانیان خدایان طرفدار تراوا، در راه بازگشت پهلوانان یونانی موانعی ایجاد کردند و در این باره داستان هایی بر سر زبان ها بود. اودیسه ماجراهای اودوسیوس (اولیس) در راه بازگشت از جنگهای تراوا به سرزمین مادریش ایتاکا(انطاکیه)است.

شاگال با وجود آن‌که در دوران جنبش‌های هنری مختلفی فعالیت می‌کرد اما به‌طور کامل جذب هیچ‌یک از آنها نشد و سبک کودکانه منحصربه فردی را پیدا کرد که به مشخصه آثارش تبدیل شد. وی همچنان از رویاهای کودکی و افسانه‌پردازی‌های ذهنی خود که همگی ریشه در زادگاهش داشتند برای خلق آثارش استفاده می‌کرد. شاگال در نقاشی‌هایش از نمادهای مختلفی استفاده می‌کرد که شاید هر مخاطبی، ارجاعات آنها را متوجه نشود اما به راحتی می‌تواند زبان تصویری ساده شاگال را درک کند. شاید به همین دلیل باشد که او را نقاش خیال‌ها و خاطره‌ها می‌دانند.

تکنیک چاپ سنگی نه‌تنها مارک شاگال که شمار زیادی از هنرمندان دیگر، مانند هنری تولوز لوترک و پابلو پیکاسو را سحر کرد. مارک شاگال در کنار تابلوهای نقاشی و تابلوهای ویترای، تنوعی پرمحتوا و غنی در گرافیک ایجاد کرد. چاپ سنگی امکانات گسترده‌ای را برای شاگال ایجاد کرد؛ او بر حسب وسیله (ابزاری) که به کار می‌گرفت، می‌توانست نتیجه‌ای بدیع و زیبا به دست آورد و آثار لیتوگرافی‌اش را مانند نقاشی‌های آبرنگ و رنگ روغن لطیف و زیبا تولید کند. از آن‌جایی که رنگ در آثار شاگال خیلی با اهمیت بود و چاپ سنگی امکان گسترده‌ای از تنوع رنگ در اختیارش قرار می‌داد، شاگال این نوع چاپ را بر انواع دیگر چاپ ترجیح می‌داد.

شاگال در سال 1948 به پاریس برگشت؛ در این زمان اِم مکت، ناشر آثار او شده بود. در سال 1950 در پاریس هم‌کاری‌اش را با لیتوگراف مشهور، فرناند مورلوت و سولیر آغاز کرد. از آن زمان به بعد، اکثر آثار اوریجینال لیتوگرافی شاگال که بیش از 1000 اثر بوده و دوسوم آن رنگی بود، در آتلیه‌ی مورلوت تولید می‌شد. آثار شاگال در میان اثرهای ارائه‌شده که در سال 15 تا 20 اثر است و بی‌نظیرترین آن‌ها مربوط به تصویرسازی است، در تاریخ هنر گرافیک غیرقابل مقایسه است. شاگال کتاب «دافینس و شلو» را تصویرسازی کرد و در آن 20 تا 25 رنگ مختلف به کار برد. همچنین آثار «روی زمین خدا»، «اودیسه» اثر هومر و «اتامپت» را نیز تصویرسازی کرد.

مارک شاگال بالغ بر 1000 اثر لیتوگرافی خلق کرد که این آثار در روز مرگ‌اش (28 مارس 1985) به موزه‌ی سن پل دووانس اهدا شد.

گفتنی است جشنواره "کودک، نوجوان و ادبیات کلاسیک" 12 و 13 شهریورماه از ساعت 16 تا 21 با برگزاری برنامه های متنوع و محوریت خانواده در شاهنامه پذیرای عموم علاقه مندان است.

علاقه مندان جهت بازدید از نمایشگاه "اودیسه به تصویرگری مارک شاگال" می توانند 12 تا 24 شهریورماه به موزه جهان نمای مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران واقع در میدان شهید باهنر (نیاوران) مراجعه کنند.